Dünyada hızla yayılan, birçok ülkede toplumsal sağlığı tehdit eden ve trajik ölümlere yol açan Corona virüsü (COVID-19) vakaları küresel ekonomide ve çalışma hayatında önemli aksamalara sebebiyet vermektedir. Bu kapsamda tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de ekonomik düzenin işleyişini korumak adına bir dizi önlemler alınmaktadır. Kısa çalışma ödeneği, gelinen aşamada en hızlı şekilde yaygınlık kazanan ve birçok işveren tarafından başvuru süreci başlatılan önlemlerden bir tanesidir. Corona virüsü salgını sebebiyle üretimi azalan veya duran işyerlerinde çalışanlara %60’a kadar ücret desteği verilmesini sağlayan kısa çalışma ödeneğine ilişkin başvurular 23.03.2020 tarihinden itibaren Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlükleri ve Hizmet Merkezlerine özel olarak oluşturulan elektronik posta adreslerine gerekli belgelerin gönderilmesi suretiyle yürütülmektedir.
- BAŞVURU USULÜ
Bu süreçte salgından etkilenen her işveren, Kısa Çalışma Talep Formu ile kısa çalışma yaptırılacak işçilere ilişkin bilgileri içeren listeyi bağlı bulunduğu İŞKUR biriminin elektronik posta adresine bu talebinin gerekçeleri gösterir evraklarla birlikte başvuruda bulunacaktır. Bu noktada önemle belirtilmelidir ki; söz konusu başvurunun ekine şirketin ekonomik durumuna, hangi koşullarda çalışmasını sürdüreceğine ve/veya ne kadar süre ile faaliyet gösteremeyeceğine ilişkin genel ekonominin olumsuz etkilendiğini gösterir bilgi ve belgelerin eklenmesi gerekmektedir.
- BAŞVURU ŞARTLARI
Başvuruların kabul edilmesi için kısa çalışma talebinde bulunanların iş müfettişleri tarafından yapılacak incelemeler sonrasında taleplerinin uygun görülmesi gerekmektedir İşçinin kısa çalışma ödeneğine hak kazanabilmesi için, işverence Kuruma yapılan başvurunun uygun bulunmasının yanında, kısa çalışmanın başladığı tarihten önceki son 60 gün içinde kesintisiz çalışmış olması ve son üç yıl içinde adına en az 450 gün prim ödenmiş olması gerekmektedir.
- BAŞVURU UYGUNLUK VE KABUL SÜRECİ
Corona virüsü salgını sebebiyle faaliyetlerinin sıklığını azaltan veya faaliyetlerine tam anlamıyla ara veren işverenlerin yapacağı başvuru neticesinde müfettişlerce işyerinde yerinde inceleme yapılmamakta, yalnızca sunulan başvuru evrakları üzerinden kısa çalışma ödeneği hususunda karar verilmektedir. Yapılan incelemelerde müfettişlerce bir rapor düzenlenmekte ve bu rapor üzerinden başvurular sonuçlandırılmaktadır. Başvurunun olumlu sonuçlanması halinde işbu kabul kararı İŞKUR tarafından elektronik posta yolu ile bildirilmektedir.
- KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞİ MİKTARI
Günlük kısa çalışma ödeneği; sigortalının son on iki aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama brüt kazancının %60’ı oranındadır. Bu şekilde hesaplanan kısa çalışma ödeneği miktarı, aylık asgari ücretin brüt tutarının %150’sini geçememektedir. Buna göre 2020 yılı için ödenecek bir günlük kısa çalışma ödeneği en az 58,86 TL, aylık ödeme tutarı tavanı ise en fazla 4,414,40 TL olabilmektedir.
- ÖDEME ZAMANI VE YÖNTEMİ
Kısa çalışma ödeneği, işyerinde uygulanan haftalık çalışma süresini tamamlayacak şekilde çalışılmayan süreler için, işçinin kendisine ve normal şartlarda aylık olarak her ayın beşinde ödenmektedir. Kısa çalışmanın günlük, haftalık veya aylık çalışma süresi içerisinde yapılacağı zaman aralığı işyerinin gelenekleri ve işin niteliği dikkate alınarak işverence belirlenebilmektedir. Ödemeler PTT Bank aracılığı ile yapılmakta olup, kısa çalışma ödeneğinin süresi üç ayı aşmamak kaydıyla kısa çalışma süresi kadardır.
- KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞİNİN SGK PRİM ALACAKLARINA ETKİSİ
Kısa çalışma yapılan süreler için, kısa çalışmaya tabi tutulan işçiler adına SGK Aylık Prim ve Hizmet Belgesi ile eksik gün gerekçesi “18-Kısa Çalışma Ödeneği” olarak bildirilmektedir.
- KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞİNİN KESİLMESİ
Kısa çalışma ödeneği alanların işe girmesi, yaşlılık aylığı almaya başlaması, herhangi bir sebeple silâh altına alınması, herhangi bir kanundan doğan çalışma ödevi nedeniyle işinden ayrılması hallerinde veya geçici iş göremezlik ödeneğinin başlaması durumunda geçici iş göremezlik ödeneğine konu olan sağlık raporunun başladığı tarih itibariyle kısa çalışma ödeneği kesilmektedir.
- KISA ÇALIŞMANIN ERKEN SONA ERMESİ
İşverenin, kısa çalışma uygulaması devam ederken, normal faaliyetine başlamaya karar vermesi halinde durumu Kurum birimine, varsa toplu iş sözleşmesi tarafı işçi sendikasına ve işçilere altı işgünü önce yazılı olarak bildirmesi zorunludur. Bildirimde belirtilen tarih itibariyle kısa çalışma sona erer. Geç bildirimlere ilişkin oluşan yersiz ödemeler yasal faizi ile birlikte işverenden tahsil edilmektedir.
- SONUÇ
Tüm dünyada ve ülkemizde yaşanmakta olan Corona virüsü salgını sebebiyle işverenlerin uğradığı ve uğramaya devam ettiği ekonomik zararları bir nebze azaltabilmek ve ticarin hayatın devamının sağlanabilmesi adına birçok önlem alınmakta olup, kısa çalışma uygulaması ile birlikte hem işverenlerin girmiş olduğu ekonomik darboğazdan çıkarılması hem de geçim sıkıntısı içerisinde giren işçilerin hayatını idame ettirebilmesi amaçlanmaktadır. Bu doğrultuda, işverenler tarafından gerekli belgelerin temini ile birlikte İŞKUR’a başvuru yaparak faaliyetlerine ara vermiş oldukları bu süre boyunca kısa çalışma ödeneği alma yolu açılmıştır.
Profesyonel destek almak isterseniz iletişim sayfamızdan bize ulaşabilirsiniz.